Kabızlık: Tanım

Kabızlık yaşam kalitenizi olumsuz etkiler. Kabızlık rahatsız edici veya seyrek bağırsak hareketleriyle karakterizedir. Her hafta üç kereden daha az meydana gelen bağırsak hareketlerini ifade eder. Gaita (dışkı) genellikle kuru ve/veya küçüktür, bu da geçmesini zorlaştırır ve acı verir1. Eşlik eden semptomlar karında ağrı, rahatsızlık veya şişkinlik ve halsizlik hissi olabilir2.

Kabızlık belirtileri diğer tıbbi durumlara veya sorunlara benzeyebilir veya başka bir hastalığın belirtisi olabilir2. Bir haftadan uzun süredir kabızlık belirtileri yaşıyorsanız veya bağırsak alışkanlıklarınızda ani bir değişiklik fark ederseniz, doktorunuza danışmanızı tavsiye ederiz. 

Sindirim sisteminiz nasıl çalışır?

Sindirim sistemi, yiyecekleri enerji ve besinlere dönüştürmek için uyum içinde çalışan karmaşık organlar grubudur. Vücudunuzun düzgün çalışması ve sağlıklı kalması için yiyecek ve içeceklerden elde edilen besinlere ihtiyacı vardır. Bu besinler, proteinler, yağlar, karbonhidratlar, vitaminler, mineraller ve sudur. Sindirim sisteminiz, besinleri vücudunuzun emmesi ile enerji, büyüme ve hücre onarımında kullanması için yeterince küçük parçalara ayırır. Kalın bağırsağınız suyu emer ve sindirimin atık ürünleri yani gaitayı (dışkıyı) oluşturur. Sinir sistemi ve hormonlar sindirim sürecini kontrol etmeye yardımcı olur3.

Sindirim ağızda başlar. Yiyecekler çiğnenip tükürük ile karıştıktan sonra yemek borusuna ve ardından mideye iner. Yiyecekler midenize girdikten sonra, mide kasları besinleri sindirim sıvılarıyla karıştırır. Mide, kimus adı verilen içeriğini yavaşça ince bağırsağınıza boşaltır.

Besinler daha sonra basit moleküllere ayrıldığı ince bağırsaktan geçer. İnce bağırsağın duvarları suyun ve sindirilmiş besinlerin kan dolaşımına geçişini sağlar. Sindirim sürecinin emilmeyen atık ürünleri kalın bağırsağa taşınır. 

Sindirimin son aşaması kalın bağırsakta (kolon) gerçekleşir. Kalın bağırsak ayrıca suyu ve elektrolitleri emerek atığı gaitaya (dışkıya) dönüştürür. Daha sonra, sıkıştırılmış kalıntı rektuma taşınır ve burada yeterli hacimde dışkı birikip reseptörleri tetikleyene kadar depolanır. 

Kabızlık, rektumdaki atık ejeksiyon refleksini tetikleyemeyecek kadar kuru olduğunda veya kolonun kasılmaları gaitayı (dışkıyı) vücudunuzdan dışarı atamayacak kadar zayıf olduğunda ortaya çıkabilir. Bu da rektumda kaldığı için gaitayı (dışkıyı) daha sert hale getirebilir. Ayrıca ağrı, gaz ve şişkinliğe neden olabilir. 

Sıkça Sorulan Sorular

Kabızlıktan bahsetmeye başladığınızda, aynı sorular sıklıkla ortaya çıkacaktır.

  • Birincil kabızlık 

    Birincil kabızlık, bilinen herhangi bir neden veya tanımlanmış altta yatan bir hastalık olmaksızın; zor, seyrek ve/veya eksik dışkılama ile karakterizedir. Bu kabızlık türü, kabızlık söz konusu olduğunda açık ara en yaygın durumdur. Bu, teşhis testleri de dahil olmak üzere kapsamlı bir tıbbi muayeneden sonra bile, kabızlık semptomlarına ve semptomların nedeni olarak altta yatan fiziksel anormalliklere neden olmaktan sorumlu tutulabilecek hiçbir organik nedenin tespit edilemeyeceği anlamına gelir. 

    İkincil kabızlık 

    Bu tür kabızlık, vücudunuzun dışkılama rutinini etkileyen faktörlerle ilişkilidir. Olası organik nedenlere örnek olarak bağırsak tıkanması veya daralmış alanlar verilebilir. Çok sayıda yaygın tıbbi durum, normal bağırsak hareketleri için kullanılan kasları veya sinirleri etkileyebilir ve aşağıdakiler de dahil olmak üzere kabızlığın nedeni olabilir4: 

    • İlaç etkileri 
    • Mekanik obstrüksiyon (örn. kolon kanseri nedeniyle, malign lezyondan kaynaklanan dış kompresyon) 
    • Kalın bağırsağın daralması 
    • Ameliyat sonrası anormallikler 
    • Kalın bağırsağın anormal genişlemesi (megakolon) 
    • Anal fissür (kalın bağırsağın iç yüzeyinde gelişen yırtık veya açık yara) 
    • Diyabet, hipotiroidizm, hiperkalsemi, hipokalemi, hipomagnezemi, üremi gibi metabolizma bozuklukları 
    • Ağır metal zehirlenmesi 
    • Parkinson hastalığı, multipl skleroz, bunama, omurilik zedelenmesi veya tümör dahil olmak üzere kronik kas ve sinir hastalıkları 
    • Depresyon, dejeneratif eklem hastalığı ve hareketsizlik, kalp hastalığı gibi diğer durumlar
       

    Sonuç olarak bu tip kabızlık ilaçlardan kaynaklanabileceği gibi bir hastalığın yan etkisi olarak da ortaya çıkabilir. Doktorunuz sorunun tıbbi olup olmadığını görmek için test yapabilir. Tıbbi problemler sıklıkla tedavi edilebilir. Bu durumda, vücudunuzun tepkisine neyin sebep olduğunu bilir, siz ve doktorunuz buna göre hareket edebilirsiniz.

    Akut ve kronik kabızlık 

    Akut (günler ila haftalar) veya kronik (aylar ila yıllar) kabızlık başlangıcı arasında ayrım yapmak önemlidir, çünkü bu bilgi eşlik eden semptomlar bağlamında hekimlerin kabızlığın nedenini bulmasına yardımcı olur. 

    En sık olarak, kronik kabızlık, diyet faktörleri (yetersiz lif alımı gibi), yaşam tarzı faktörleri (örneğin, hareketlilik eksikliği veya hareketsiz yaşam tarzı) veya kalın bağırsak veya rektal boşalma yoluyla gaita taşınması bozukluğu nedeniyle bağırsak işlevinin birincil bozukluğunun sonucudur5.

  • Kabızlık rahatsızlık verici komplikasyonlara neden olabilir, bunlar günlük yaşamınıza müdahale edebilir ve sizi olumsuz etkileyebilir. Bu komplikasyonlar şunları içerebilir: 

    • Anüste şişmiş damarlar (hemoroid). Bağırsak hareketi için zorlanma, anüsünüzdeki ve çevresindeki damarlarda şişmeye neden olabilir. 
    • Anüste yırtılmış deri (anal fissür). Büyük veya sert bir gaita (dışkı), anüste küçük yırtıklara neden olabilir. 
    • Dışarıya atılamayan gaita (fekal impaksiyon). Kabızlık, bağırsaklarda sıkışıp kalan sertleşmiş gaita birikmesine neden olabilir. 
    • Anüsten dışarı çıkan bağırsak (rektal prolaps). Bağırsak hareketi için zorlanma, rektumun küçük bir kısmının uzamasına ve anüsten dışarı çıkmasına neden olabilir.

Dulcosoft®

Kabızlık durumlarında, makrogol gibi bazı aktif madde bazlı laksatifleri kullanabilirsiniz.  

Dulcosoft®, kabızlığın rahat bir şekilde giderilmesi için bedeninizle uyumlu çalışır. Kabızlık ve düzensizliği nazik ve etkili bir şekilde giderir7.

Dulcosoft® Oral Solüsyon
  • Kabızlık tedavisinde kullanılır
  • Etki göstermesi genellikle 24-72 saat sürer
  • Sıvı formdadır
  • Yumuşak bir rahatlama sağlar
  • 6 ay ve üzeri çocuklarda kullanılabilir

Dulcosoft® Oral Solüsyon, aromasız bir solüsyondur. Doğrudan veya tercih edilen bir sıvıya karıştırılarak tüketilebilir.

Daha fazla bilgi

Kabızlık hakkında daha fazla bilgi edinin

Burada bununla ilgili en sık sorulan bazı soruların yanıtlarını bulabilirsiniz. Kabızlıktan nasıl kurtulacağınız ve dışkılama düzeninizi nasıl koruyacağınız konusunda size rehberlik ediyoruz.

Yetişkinlerde kabızlık nasıl yönetilir?

Kabızlık zaman zaman herkesin başına gelebilir. Bu dönemlerin ne kadar sinir bozucu ve stresli olabileceğini bildiğimiz için kabızlık nedenlerini ve önleme yöntemlerini belirlemenize yardımcı olabiliriz.

Daha fazla bilgi

Hamilelikte kabızlık ile nasıl başa çıkılır?

Kabızlık sıklıkla hamileliği zorlaştırır ve belirtileri arasında seyrek dışkılama, sert ve kuru gaita (dışkı) veya aşırı zorlanma bulunabilir. Çoğu hasta diyet önlemlerine veya basit laksatiflere yanıt verir. 

Daha fazla bilgi

Çocuklarda kabızlıkla nasıl başa çıkılır?

Kabızlık çocuklarda çok yaygın bir sorundur. Genellikle endişe edilecek bir durum değildir. 

Daha fazla bilgi

    1. U.S. Department of Health and Human Services National Institutes of Health (NIH) – National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). Constipation. 2018 https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/constipation/definition-facts 

    2. John Hopkins Medicine. Health conditions and diseases – Constipation. 2021. https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/constipation 

    3. U.S. Department of Health and Human Services National Institutes of Health (NIH) – National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). Your Digestive System & How it Works. 2017 https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/digestive-system-how-it-works 

    4. Bharucha AE, Lacy BE. Mechanisms, Evaluation, and Management of Chronic Constipation. Gastroenterology. 2020 Apr;158(5):1232-1249.e3. doi: 10.1053/j.gastro.2019.12.034. https://doi.org/10.1053/j.gastro.2019.12.034 

    5. Camilleri M, Ford AC, Mawe GM, Dinning PG, Rao SS, Chey WD, Simrén M, Lembo A, Young-Fadok TM, Chang L. Chronic constipation. Nat Rev Dis Primers. 2017 Dec 14;3 

    6. MayoClinic 2019. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/constipation/symptoms-causes/syc-20354253  

    7. Dulcosoft® Oral Solüsyon Makrogol 4000 Kullanım Kılavuzu Güncelleme Tarihi: 20 Aralık 2021