İnsanlar yaşlandıkça daha fazla kabızlık yaşar mı?

Yaşlandıkça vücudumuz birçok farklı aşamadan geçer ve bazen çeşitli karın rahatsızlıkları yaşayabiliriz. Ve bu tamamen normal! Kabızlık yaşlılarda sıklıkla bildirilen bir bağırsak semptomudur ve yaşam kalitesi üzerinde önemli bir etkisi olabilir1, vücudunuza ne olduğunu yorumlamak daha iyi hissetmek için harekete geçmenin ilk adımıdır.

Bölüme geç:

Saat ikonu Okuma süresi 9 dakika

Yaşlandıkça vücudunuzda neler değişiyor?

Yaşlanmak, vücudunuzdan yeni sinyaller almak demektir. İnsanların yaşlandıkça, özellikle 652 yaşından sonra kabızlık şikayetleri artar.

Yaşlı hastalarda kabızlığın nedeni genellikle çok faktörlüdür ve hareketsizlik, uygunsuz beslenme, depresyon ve konfüzyon, bazı ilaçlar ve bağırsak kaslarını uyarmaktan sorumlu bağırsak sinir sistemini etkileyen bozuklukları içerebilir. Bağırsak kasları ise yiyeceği sindirim sisteminden geçirmesi gereken kaslardır1,3,4.

Vücudunuz değişiyor

İnsanlar yaşlandıkça, sindirim süreci biraz yavaşlar çünkü yaşlanan bağırsağın yiyeceği sindirim sisteminden geçirmesi için biraz daha zamana ihtiyacı vardır, bu da kabızlığı tetikleyebilir1.

İlaç almak

Uzun süreli ilaç tedavisi yaşlılar arasında yaygındır ve bazı ilaçlar yan etki olarak kabızlık semptomlarına yol açabilir.

Yeni yaşam tarzı alışkanlıkları

Yaşlandıkça, daha az hareket etmeye veya daha az egzersiz yapmaya yatkın hale geliriz ve beslenme alışkanlıklarımız da zamanla değişerek vücudumuzu başka bir değişime sokabilir. Uzun vadede bu tür değişiklikler sindirim sistemimizi etkileyebilir2.

Yaşlandıkça vücudunuza neler oluyor?

Kabızlık genellikle vücudunuzda meydana gelen değişikliklerin bir işareti olabilir ve yaşlandıkça bu belirtiler farklı sebeplerden olabilir:

Değişen Vücut

Sindirim sisteminiz, yiyeceklerinizi mideniz ve bağırsaklarınız boyunca işlemek için kasılması gereken bir dizi kastır. Bu kas kasılmaları, kalın bağırsak sinirlerinin koordineli innervasyonuna bağlıdır. Sindirim sisteminiz yaşlandıkça süreç yavaşlar, bu da daha yavaş tempolu ve aynı zamanda daha az koordineli bir bağırsak hareketine neden olur. Bu durum da kabızlık semptomlarına yol açabilir. Sinirlerin uygun ve koordineli bağırsak kas kasılmalarını uyarma kabiliyetinin azalması, daha uzun süreli gaita (dışkı) geçişine neden olur ve bu da daha fazla su emilimi ile sonuçlanır. Bu, gaitayı (dışkıyı) daha sert, kuru hale getirmekle birlikte gaitanın (dışkının) geçişi daha zor (gergin), ağrılı ve seyrek hale gelir2,4.

İlaç alışkanlıkları

Yaşlılarda uzun süreli ilaç tedavisi yaygındır. Sindirim sürecini yavaşlattığı ve dolayısıyla kabızlık semptomlarını tetikleyebileceği bilinen birkaç ilaç türü vardır. Bunlar arasında depresyon tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, alüminyum veya kalsiyum içeren antasitler, demir takviyeleri, bazı alerji ilaçları (antihistaminikler), bazı ağrı kesiciler (NSAID'ler, opioidler), diüretikler dahil olmak üzere bazı yüksek tansiyon ilaçları ve Parkinson hastalığı5 tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar yer alır. Yeni bir ilaç alıyorsanız ve tuvalete gitmede zorluk veya buna bağlı rahatsızlıklar yaşamaya başlarsanız, doktorunuza danışın.

Diyet alışkanlıkları

Yaşlandıkça sindirim sisteminiz sağlıksız beslenme alışkanlıklarına karşı daha hassas hale gelir. Başlangıçta, beslenme alışkanlıklarımızdaki ani değişiklikler bir miktar kabızlığı tetikleyebilir, ancak yaşlandıkça bunun daha sık olabileceği ortaya çıkmıştır. Beslenme, geçişiniz ve huzurlu bir rutini yönetme beceriniz üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir. Çok fazla yağlı et, hazır yemek, süt ürünleri ve yumurta ya da şekerli tatlılar yemek, sebze, meyve ve tam tahıllar gibi yüksek lifli yiyecekleri yeterince yememek kabızlığa neden olabilir6.

Fiziksel egzersiz

Sindirim sisteminizi korumak için vücudunuzun aktif kalması ve hareket etmesi gerekir. Yaşlandıkça, daha az egzersiz yapma eğilimindeyiz ve vücudumuz da daha fazla gevşeme eğilimi göstermektedir, bu da sindirim sistemimiz için de dahil olmak üzere kasların uyarılmasını biraz daha zorlaştırıyor. Ortalama fiziksel aktivite, kabızlığı olan bireylere yardımcı olabilirken, normalde fiziksel olarak aktif olanlarda, özellikle yaşlılarda uzun süreli fiziksel hareketsizlik kolon geçişini azaltabilir. Özellikle hastalık nedeniyle veya ameliyat sonrası uzun süre yatakta kalma kabızlığa neden olabilir2. 

Kabızlık Semptomlarını Önlemek veya Kurtulmak İçin Birkaç Öneri

Kabızlık semptomlarını önlemek veya kurtulmak için hayatınızın herhangi bir aşamasında düşünebileceğiniz ve deneyebileceğiniz bir dizi basit önlem vardır.

1. Beslenme Alışkanlıklarınızı Uyarlayın

Kabızlık belirtileri yaşıyorsanız, diyetinize daha fazla lif eklemeye başlayın (tam buğday ekmeği, kahverengi pirinç, fındık, kabak çekirdeği…). Taze meyveler (elma, kuru üzüm, kuru erik...) ve sebzeler (tatlı patates, ıspanak, mercimek...-) de vücudunuzun geçişine yardımcı olacaktır. Diyetinize sadece salata eklemek ve tatlı olarak meyve yemek, işleri ilerletmeye yardımcı olabilir7. Lif alımı kademeli olarak artırılmalı ve lif tüketimindeki artışın şişkinlik, gerginlik, gaz ve kramp gibi yan etkilerinin olabileceği ve bunların kullanımını sınırlayabileceği unutulmamalıdır. Ek olarak, kabızlığı olan tüm hastalarda lifler yararlı olmayabilir2,1. 

2. Biraz egzersiz yapın

Özellikle yaşlılarda fiziksel hareketsizlik, gaitanın (dışkının) kolondan geçmesi için gereken süreyi artırarak kalın bağırsağı yavaşlatabilir. Sağlıklı bireylerde orta derecede artmış aktivite bağırsak fonksiyonunu değiştirmezken, hafif kabızlığı olan bireylerde orta düzeyde artırılmış fiziksel aktivite kişiye yardımcı olabilir2.

3. Bağırsak hareketlerinizi düzenli yapmaya çalışın

Pek çok insan, her gün belirli bir saatte tuvalete gitmenin vücutlarının yeni bir rutin oluşturmasına yardımcı olabileceğini fark eder. Tuvalette oturma pozisyonu bağırsak fonksiyonunu etkileyebilir- öne doğru eğilin, sırtınız düz ve ayakları destekleyin9.

4. Almakta olduğunuz ilaçlar hakkında doktorunuzla konuşun

Bazı ilaçlar kabız olmanıza neden olabilir. Bunlar arasında depresyon tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, alüminyum veya kalsiyum içeren antasitler, demir takviyeleri, bazı alerji ilaçları (antihistaminikler), bazı ağrı kesiciler, diüretikler dahil olmak üzere bazı yüksek tansiyon ilaçları ve Parkinson hastalığını tedavi etmek için kullanılan bazı ilaçlar yer alır. Zamanla kabızlık çekiyorsanız ve bu tür ilaçları kullanıyorsanız, doktorunuzla konuşun.

5. Rahatsızlıkları tedavi ettirin

Kabızlık rahatsız edici komplikasyonlara neden olabilir, bunlar arasında anüsünüzdeki damarların şişmesi (hemoroid), dışarı atılamayan gaita (dışkı) (fekal impaksiyon) ve hatta bağırsağın anüsten çıkıntı yapan kısımları (rektal prolapsus)8 yer alabilir. Doktorunuza danışın çünkü ne kadar erken harekete geçerseniz o kadar çabuk kendinizi daha iyi hissedecek ve hayatınıza devam edebileceksiniz.

6. Ara sıra görülen kabızlık için iyi bir çözüm olarak laksatifler

Genellikle kabızlık, semptomları hafifleten ve durumu önlemeye yardımcı olan diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri yoluyla tedavi edilebilir. Ancak bu önlemler tek başına yeterli olmayabilir. Diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri etkili olmadığında, kabızlığınız doğru laksatif kullanılarak çözülebilir. Sağlık uzmanınız kısa bir süre için laksatif kullanmanızı önerebilir10,7. 

Dulcosoft® Çözüm Yelpazesi

Kabızlık durumlarında, makrogol gibi bazı aktif madde bazlı laksatifleri kullanabilirsiniz.  

Dulcosoft®, kabızlığın rahat bir şekilde giderilmesi için bedeninizle uyumlu çalışır. Kabızlık ve düzensizliği nazik ve etkili bir şekilde giderir11.

Dulcosoft® Oral Solüsyon
  • Kabızlık tedavisinde kullanılır
  • Etki göstermesi genellikle 24-72 saat sürer
  • Sıvı formdadır
  • Yumuşak bir rahatlama sağlar
  • 6 ay ve üzeri çocuklarda kullanılabilir

Dulcosoft® Oral Solüsyon, aromasız bir solüsyondur. Doğrudan veya tercih edilen bir sıvıya karıştırılarak tüketilebilir.

Daha fazla bilgi

Haberdar olun

Kabızlık belirtileri son derece rahatsız edici ve kalıcı olabilir. Bu dönemlerin ne kadar sinir bozucu ve stresli olabileceğini bildiğimiz için kabızlığın nedenlerini ve nasıl önlenebileceğini belirlemeye yardımcı olabiliriz.

Kabızlığa neden olabilen günlük alışkanlıklar nelerdir? 

Günlük yaşam alışkanlıklarımız, sindirim sistemimiz de dahil olmak üzere vücut fonksiyonlarımız üzerinde güçlü bir etkiye sahiptir. Bu sebeple, kabızlık problemi yaşayabilirsiniz. Ancak küçük değişiklikler büyük etki yaratabilir. Örneğin yaşam tarzı alışkanlıklarında basit değişiklikler yapmak, çoğu insan için ilk adımdır.

Daha fazla oku

Neden stresten dolayı kabızlık yaşayabiliriz?

Sağlıklı zihin, sağlıklı vücut demektir. Sindirim sistemimiz strese duyarlıdır. İş stresi, yetiştirilmesi gereken işler veya zor bir kişisel dönemden geçmek gibi durumlar, sindirim sistemimiz üzerinde büyük bir etkiye sahip olabilir.

Daha fazla oku

Yolculuk sırasında kabızlıktan nasıl kaçınılır?

Kabızlık, hayatınızın veya günlük rutininizin değiştiği durumlarda ortaya çıkabilir. Örneğin, seyahat etmek bazen düzeninizi sarsabilir ve bağırsak hareketlerinizi değiştirebilir. Yeni ritimlere, yeni gıdalara ve yeni ortamlara uyum sağlamak, sindirim sisteminizde düzensizliğe yol açabilir. Jet lag, yolcuları birkaç gün boyunca etkisiz hale getirebilir. 

Daha fazla oku

Hamilelikte kabızlık - yaygın bir durum

Hamilelik sırasında bazı hormonlar artar ve vücutta birçok değişikliğe neden olur. Hamile kadınlar sık sık zor ve seyrek bağırsak hareketleri, sert ve kuru gaita (dışkı), karın ağrısı ve rahatsızlık yaşarlar. Genellikle tehlikeli olmasa da, kabızlık belirtileri uygun şekilde ele alınmalıdır. 

Daha fazla oku

Tüm makaleleri görüntüle

    1. De Giorgio R, Ruggeri E, Stanghellini V, Eusebi LH, Bazzoli F, Chiarioni G. Chronic constipation in the elderly: a primer for the gastroenterologist. BMC Gastroenterol. 2015 Oct 14;15:130. 

    2. Müller-Lissner SA, Kamm MA, Scarpignato C, Wald A. Myths and misconceptions about chronic constipation. Am J Gastroenterol. 2005 Jan;100(1):232-42. 

    3. Schuster BG, Kosar L, Kamrul R. Constipation in older adults: stepwise approach to keep things moving. Can Fam Physician. 2015;61(2):152-158. 

    4. Bharucha AE, Lacy BE. Mechanisms, Evaluation, and Management of Chronic Constipation. Gastroenterology. 2020 Apr;158(5):1232-1249.e3. doi: 10.1053/j.gastro.2019.12.034. https://doi.org/10.1053/j.gastro.2019.12.034 

    5. Camilleri M, Ford AC, Mawe GM, Dinning PG, Rao SS, Chey WD, Simrén M, Lembo A, Young-Fadok TM, Chang L. Chronic constipation. Nat Rev Dis Primers. 2017 Dec 14;3:17095. 

    6. Basilisco G, Coletta M. Chronic constipation: a critical review. Dig Liver Dis. 2013 Nov;45(11):886-93. 

    7. John Hopkins Medicine. Health conditions and diseases – Constipation. 2021. https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/constipation 

    8. Mayo Clinic 2019 https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/constipation/symptoms-causes/syc-20354253 

    9. World Gastroenterology Organisation. Coping with common gastrointestinal symptoms in the community: a global perspective on heartburn, constipation, bloating, and abdominal pain/discomfort May 2013. J Clin Gastroenterol. 2014 Aug;48(7):567-78. 

    10. U.S. Department of Health and Human Services National Institutes of Health (NIH) – National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). Constipation. 2018 https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/constipation/definition-facts 

    11. Dulcosoft® Oral Solüsyon Makrogol 4000 Kullanım Kılavuzu Güncelleme Tarihi: 20 Aralık 2021